Iedereen die wel eens een raadsvergadering heeft meegemaakt, herkent het wel: een onderwerp wordt besproken, en iedere partij heeft iets te zeggen. Dit is natuurlijk normaal in de politiek, maar vaak merken we dat de toespraken meer draaien om het verdedigen van het eigen gelijk dan om het gezamenlijk vinden van de beste oplossing. Fracties hebben immers veel tijd en energie gestoken in het ontwikkelen van hun voorstel, en willen graag dat dit gezien en erkend wordt.

Dan komt de volgende fractie aan het woord, met een compleet ander standpunt, vaak gepassioneerd verdedigd. Dit proces herhaalt zich, totdat er eindelijk een compromis wordt bereikt. Maar wie heeft er echt gewonnen? Meestal is het resultaat een compromis waarbij niemand helemaal tevreden is, omdat er te veel concessies zijn gedaan en het voorstel zijn kracht heeft verloren.

Maar moet besluitvorming altijd zo verlopen? Is dit echt de enige manier om tot betere, gedragen oplossingen te komen?

Enige tijd geleden gaven we een workshop aan een aantal raadsleden en griffie van een gemeente, waarin we de principes van Deep Democracy introduceerden. Deze methode biedt een frisse en inspirerende kijk op democratie die zelfs voor veel raadsleden nieuw was.

In een sessie van twee uur in de prachtige monumentale burgerzaal kregen de raadsleden een dieper inzicht in de principes van Deep Democracy. Het idee van democratie wordt vaak gereduceerd tot de meerderheid van de stemmen, maar is dit werkelijk democratisch? Deep Democracy kijkt verder dan dit oppervlakkige begrip van meerderheid versus minderheid.

Deep Democracy gaat terug naar de wortels van democratie, zoals de oude Grieken die het begrip voor het eerst introduceerden. In die tijd konden alle vrije burgers hun stem laten horen op het dorpsplein. Maar met de groei van steden en gemeenschappen, ontstond de representatieve democratie, waarbij we elke vier jaar stemmen op de partij die ons het meest aanspreekt.

Toch stuiten we al snel op een probleem: de partij heeft een programma, en eenmaal gekozen, moet een raadslid zich houden aan het partijbeleid. Dit leidt vaak tot het verdedigen van standpunten, zonder ruimte voor andere ideeën. Deep Democracy daagt deze werkwijze uit door te stellen dat geen enkel idee, voorstel of standpunt inferieur of superieur is. In plaats van elkaar te beconcurreren, wordt er gewerkt aan een gezamenlijk doel: het vinden van de best mogelijke oplossing door kennis en inzichten van alle betrokkenen te benutten.

Tijdens de workshop met de 17 raadsleden kwam de kracht van nieuwsgierigheid en echt luisteren naar voren. Want dit is nodig om samen beslissingen te maken en het minderheidsgeluid te laten horen in de raadzaal. Deep Democracy moedigt aan om niet alleen je eigen standpunt te verdedigen, maar om ook echt te luisteren naar de argumenten van anderen. In plaats van elkaars ideeën af te wijzen, kunnen we samen tot nieuwe en betere voorstellen komen die niemand in zijn eentje had kunnen bedenken. Maar hoe werkt dit in de praktijk als je te maken hebt met politiek, fractiediscipline en kiezers.

Deze benadering heeft niet alleen invloed op de kwaliteit van de besluitvorming, maar ook op de onderlinge verhoudingen. Politici, en zeker lokale raadsleden, zijn vaak gewone mensen met goede bedoelingen. De uitdaging ligt erin om deze potentie boven water te halen door in plaats van vast te houden aan de eigen positie, te zoeken naar wat we samen kunnen bereiken.

Tijdens de workshop werd duidelijk dat Deep Democracy ook kan bijdragen aan het beter laten functioneren van raadsvergaderingen. Hoe zorg je ervoor dat de minderheidsstemmen gehoord worden? Hoe creëer je ruimte voor constructieve samenwerking? Deep Democracy biedt concrete handvatten om deze vragen te beantwoorden.

Het idee is simpel: niet verdedigen, niet aanvallen, maar samen werken aan een gezamenlijk voorstel. Door open te staan voor andere invalshoeken, ontstaan er oplossingen die breder gedragen worden, en waar iedere partij een bijdrage aan heeft geleverd. Dit proces vergroot niet alleen de betrokkenheid van alle raadsleden, maar zorgt er ook voor dat de uiteindelijke besluiten beter doordacht en effectiever zijn.

Deep Democracy biedt een waardevolle aanvulling op de traditionele manier van besluitvorming in de gemeenteraad. Het draait niet om winnen of verliezen, maar om samen de beste oplossing te vinden voor complexe vraagstukken. De Gelukkige Gemeente is een platform dat betekenisvolle bijdragen levert bij het vinden van oplossingen voor dit soort uitdagingen. Of het nu gaat om het verbeteren van de raadsvergaderingen of het ontwikkelen van breed gedragen actieplannen, Deep Democracy kan helpen om de kloof tussen raadsleden en burgers te verkleinen en de besluitvorming te versterken.

Deep Democracy biedt een manier om de besluitvorming in de gemeenteraad te transformeren. Door nieuwsgierigheid en samenwerking te bevorderen, kunnen raadsleden hun werk effectiever en met meer draagvlak uitvoeren. Door deze benadering wordt niet alleen de kwaliteit van de besluiten verbeterd, maar wordt ook de onderlinge samenwerking versterkt. Samen maken we de gemeente sterker, met besluitvorming die iedereen ten goede komt.